De opkomst en terugval van kernenergie wereldwijd
De wereldwijde energiecrisis heeft de interesse in alternatieve energiebronnen aangewakkerd, waaronder kernenergie (nucleair).
Een snelle U-bocht zal lastig worden, zoals te zien in de grafiek van Statista. De leeftijd van nucleaire infrastructuur, het feit dat de technologie in veel landen wordt uitgefaseerd, en de aanhoudende weerstand tegen nieuwe nucleaire projecten, spelen hierbij een rol.
De meeste nucleaire energieprogramma’s werden in de zeventiger jaren opgestart. Dit laat data van het World Nuclear Industry Status Report zien. Dit zie je ook terug in de leeftijd van veel nucleaire reactoren vandaag de dag. Het aantal nucleaire programma’s is wereldwijd al voor vele decennia afgevlakt. Ondanks dat een aantal nucleaire programma’s zijn stopgezet of gepland staan om uit te faseren, adopteren veel landen nog steeds deze technologie. In 2020 nog in de Verenigde Arabische Emiraten en in Wit-Rusland. Polen kondigde eind oktober aan om in 2023 te starten met nucleaire energie. Rond dezelfde tijd staan zes andere nucleaire programma’s ingepland om stopgezet te worden, waaronder in België, Duitsland, Zwitserland en Spanje. Dit plan zou inmiddels aan wijziging onderhevig kunnen zijn.
Italië zou tegenwicht kunnen bieden voor de terugval in nucleaire opwek. De nieuwe Italiaanse overheid denkt erover om de technologie weer te gebruiken. Na de Chernobyl-ramp in 1986 werd nucleaire energie in Italië verboden. Meer U-bochten zijn mogelijk in Zweden en Nederland.
Er worden kleine stappen gezet richting nucleaire verlenging in landen die bekend om hun felle oppositie tegenover nucleaire energie. Hier zijn diverse obstakels te verwachten. Duitsland heeft recent de levensduur van de drie overblijvende reactoren verlengd tot april 2023. Dit ging gepaard met een levendig publiek debat. Oorspronkelijk was Duitsland van plan alle nucleaire centrales te sluiten tegen het eind van dit jaar.
Japan heeft na de Fukushima-ramp in 2011 een groot aantal reactoren gesloten. Sommige reactoren benaderden een leeftijd van 60 jaar. Dat is de vorige limiet op de levensduur, die nu in de huidige omstandigheden kan worden genegeerd.
In België ligt de gemiddelde reactorleeftijd boven de 40 jaar. Een petitie in september om de sluiting van één reactor uit te stellen mislukte. De overheid verlengde wel de levensduur van 2023 naar 2025 van drie andere reactoren na de start van het conflict in Oekraïne. De einddatum zou zelfs uitgesteld kunnen worden tot 2035.
Ondanks het plateau in nucleaire energieprogramma’s, is het relatieve belang van de technologie verder afgenomen. Dit komt doordat de capaciteit van andere energiesoorten sneller groeide dan die van nucelair. In 2021, produceerde deze technologie minder dan 10% van de wereldwijde elektriciteit. Een sterke daling ten opzichte van de 17,4% in 1995 en 1996. Als breder wordt gekeken naar de totale hoeveelheid energie die de wereld nodig heeft, dus niet alleen naar elektriciteit, dan is de bijdrage van nucleaire energie slechts 4,3%.
Bron: Statista