Energie-marktanalyse 20 september 2022
Bij COMCAM analyseren we doorlopend ontwikkelingen op de energiemarkt. Onze kennis en inzichten delen we in onze marktanalyses.
Ga direct verder naar
> Introductie > Ruwe olie > Elektriciteit > Aardgas > Steenkool > Emissierechten
Introductie
De EU ziet graag een reductie in het elektriciteitsgebruik van 10%. Als er niet gerantsoeneerd wordt via het prijsmechanisme, dan maar via dictaat. Er is nu een plafond afgesproken voor de opbrengsten van elektriciteitsproducenten die geen gas gebruiken. Er werd echter geen overeenstemming bereikt over een prijslimiet op Russisch gas of op eindverbruikersprijzen. Ook is besloten om niet direct te interveniëren op de EU elektriciteitsmarkten.
De EU staat niet bekend om haar snelle besluitvorming. Het is lastig met 27 landen overeen te stemmen zonder enig compromis. Noorwegen heeft aangegeven dat het niet zal meedoen met een prijsplafond voor gas. “That’s not a solution we’d propose, we don’t think it answers the EU’s challenges”, aldus Premier Jonas Gahr Stoere. “I tell my European colleagues that I’m not the one who sells the gas.” Buurlanden van Duitsland zijn niet content dat Berlijn zich niet bedenkt om haar nucleaire reactoren offline te houden. Duitsland en Frankrijk hebben onderling afgesproken dat Frankrijk gas naar Duitsland transporteert in ruil voor elektriciteit vanuit Duitsland.
Na jaren van “Green Enlightenment”, worden beleidsmakers wakker na blind achter de ESG-agenda te hebben aangehold, waardoor energieprijzen tot duizelingwekkende hoogten zijn geschoten. De hernieuwbare energie uitrol heeft meer tijd nodig dan het krijgt. Laten we het de “New Energy Awareness” noemen. Een slingerbeweging van farcial tot factual. Het is als de nieuwe peak oil, maar cultureler en minder uitputting. Olie en gas zijn wat meer in de belangstelling gekomen. Het lijkt zo onwerkelijk, zo onverwacht. Aardgas wordt bijna stilzwijgend geaccepteerd door groen-denkende bureaucraten. Eerst zo gehaat, vuil, ontaard, betreurenswaardig, maar nu zo … welkom … zo groen.
De huidige energietekorten worden niet veroorzaakt doordat de wind is gestopt of de zon niet meer schijnt, of dat olie- en gasbronnen niet langer pompen. Domheid, ideologie en een gebrek aan voorbereiding hebben dit gedaan. Dit is een politieke crisis, geen energiecrisis. Het is het gevolg van een dramatisch lage energy awareness quotiënt. Het resultaat van jarenlang beroerd energiebeleid. Het onophoudelijk doordrukken van het groene verhaal heeft de kosten van energie opgedreven. Hierdoor zal het mislukken.
Te veel, te snel en mensen deinzen terug zoals nu in Europa zichtbaar wordt. De gisteren nog ondenkbare kolen- en nucleaire energie zijn vandaag acceptabel. Het politiek en wettelijk fabriceren van een energietekort is fout. Mensen duwen terug. Ze zullen andere keuzes maken en andere leiders kiezen. Energy Awareness erkent dat er maar één werkelijke groene activiteit bestaat, en dat is conservering. Conserveren is awareness. Het is ongereguleerde, niet-verplichte keuzevrijheid om te besparen waar mogelijk. Het is volledig vrij van overheid en activisten. Het is niet verstandig olie en gas te vervangen totdat deze werkelijk te vervangen zijn.
The takeover “counters the impending risk to the security of the energy supply, and lays a key foundation stone for the maintenance and future of the Schwedt operation” – Duitse ministerie van Economische Zaken op 16 september 2022
Ruwe olie
Volgens Duitse overheidsbeambten heeft Berlijn de controle genomen over drie raffinaderijen in Russisch eigendom op Duits grondgebied. Deze ‘overname’ is gedaan ten behoeve van de energiezekerheid voordat het geplande en zelfopgelegde embargo op olie importen uit Rusland van kracht wordt en het energieaanbod nog meer onder druk komt te staan. Het Duitse ministerie van Economische Zaken stelde dat Rosneft Deutschland GmbH en RN Refining & Marketing GmbH onder beheer zullen vallen van het Bundesnetzagentur, de Duitse regelgever voor elektriciteit, gas, telecommunicatie, post en spoorwegen. Hiermee zullen de Duitse autoriteiten ook controle krijgen over de aandelen van Rosneft in drie raffinaderijen, PCK Schwedt, MiRo (Karlruhe), en Bayernoil (Vohburg), aldus het ministerie. Rosneft Deutschland is één van de grootste olieverwerkende bedrijven in Duitsland, goed voor 12% van de olieraffinagecapaciteit van het land. Schwedt levert ongeveer 90% van de Berlijnse brandstof. De beslissing controle te nemen over Rosneft Deutschland is de meest recente poging om de energiemarkt te stabiliseren.
Amerikaanse energieproducenten hebben Europa al gewaarschuwd dat het vergroten van gas- en olieleveringen een uitdaging zal worden. Wil VanLoh, hoofd van de private equity group Quantum Energy Partners zei tegen de Financial Times (FT): “It’s not like the US can pump a bunch more. Our production is what it is.” Het bedrijf is een grote investeerder in schalie. VanLoh stelt dat er geen redding zal komen vanuit Amerikaanse schalie.
Volgens Ben Dell, CEO van private equity group Kimmeridge Energy, willen Wall Street investeerders in de schalie industrie geen grote productieverhoging. Ze geven de voorkeur aan een model van lage productie en hoge winst. Ook Scott Sheffield, CEO van Pioneer Natural Resources, één van de grootste olieproducenten van Amerika, legt uit waarom significante productieverhogingen niet beschikbaar zullen komen. “We’re not adding [drilling] rigs and I don’t see anyone else adding rigs”. Hij voegt daaraan toe dat de prijs van ruwe olie deze winter kan toenemen tot boven $120 per vat door een lager aanbod. Jeff Miller, CEO van Halliburton, en Darren Woods van Exxon Mobile, waarschuwden afgelopen zomer al dat de ruwe olieproductie niet snel vergroot kan worden door de schalie industrie. De markt krapte zal blijven door het gebrek aan productiegroei.
Een perfecte storm aan factoren teistert Europa: Amerikaanse schalie die niet kan opschalen, onder meer vanwege de oorlog tegen olie, de ESG-missie om het elektriciteitsnet met hernieuwbare energie te de-fossiliseren en de embargo’s op Russische olie. Op 5 december zal de EU de volgende zelfmoordmissie uitvoeren door overzeese import van Russische olie te verbieden. Op 5 februari 2023 zal een verbod op Russische petroleumproducten van kracht worden. Russische olie en producten via pijpleiding worden als uitzondering wel geleverd aan de EU-landen Hongarije, Slowakije en Tsjechië.
Volgens de International Energy Agency (IEA) moet de wereldwijde oliemarkt zich voorbereiden op een aanbodverlies van 2,4 miljoen bpd zodra het embargo ingaat. Er gaan geruchten dat de Biden regering van plan is de SPR aan te vullen wanneer de olieprijs rond $80 noteert, ook wel de “Biden Bottom” genoemd. Het U.S. Department of Energy (DoE) ontkent deze geruchten en zegt dat er geen trigger price is en dat de SPR niet spoedig zal worden aangevuld.
De maandelijkse onttrekkingen van 1 miljoen bpd tot een totaal van 180 miljoen vaten over 6 maanden zullen eindigen in oktober. Dat betekent minder olie op de markt en mogelijk hogere prijzen.
Door het naderende EU-verbod op Russische petroleum is de vraag naar tankers toegenomen, met name ijstankers. Begin augustus steeg de gemiddelde winst voor een olieproducttanker naar het hoogste niveau sinds 1997. Sindsdien zijn de winsten alleen maar toegenomen. De schepen zijn nodig voor het transport van Russische olie en brandstoffen naar niet-Europese bestemmingen zodra de EU-landen deze niet langer kunnen afnemen. De afgelopen jaren zijn maar weinig tankers gebouwd. Aangezien dit tekort niet snel is om te draaien, zal het aanbod krap blijven en de transportkosten hoog.
Daarnaast is er een tekort aan wereldwijde capaciteit. Volgens S&P onderzoek is deze raffinagecapaciteit tussen maart 2020 en juli 2022 met 3,8 miljoen vaten afgenomen. Tegelijkertijd steeg de vraag met 5,6 miljoen bpd. Nieuwe capaciteit van ruwweg 2 miljoen bpd zou eind volgend jaar beschikbaar komen mits geen vertragingen optreden. Die zijn volgens S&P onderzoek wel waarschijnlijk. Verdere uitbreidingen van de capaciteit zijn niet te verwachten. Raffinaderijen zijn voorzichtig geworden door de energietransitie. Ze verwachten dat potentieel nieuwe raffinaderijen binnen afzienbare tijd veranderen in ‘gestrande’ assets.
Rusland zal nieuwe afnemers vinden in Azië, Afrika en Latijns Amerika volgens Bloomberg. De EU zal haar brandstoffen moeten halen uit het Midden Oosten, Amerika, China en India. Het is niet ondenkbaar dat de twee Aziatische giganten en Saoedi-Arabië doen wat China met Russische LNG doet: tegen een premie doorverkopen aan Europa. Amerika kampt met haar eigen beperkte brandstofvoorraden, vooral van middle distillates, diesel en jet fuel. Dit betekent dat Europa weinig verlichting kan verwachten in de vorm van Amerikaanse brandstoffen. Dit kan leiden tot een extra premie op de brandstofprijs deze winter. Kortom, tankers en brandstoffen zullen niet bijdragen aan het gevecht tegen inflatie.
Vorige week kwam de IEA met een neerwaartse aanpassing voor de wereldwijde groei van de vraag in 2022. Volgens het agentschap laat China de grootste daling van de olievraag zien in meer dan 3 decennia. Dit wordt veroorzaakt door continue lockdowns en een onophoudelijke vastgoedcrisis die de groei drukt op één na grootste economie ter wereld.
De Chinese olievraag zal dit jaar afnemen met 420.000 vaten per dag, ofwel 2,7%. De eerste jaarlijkse daling sinds de 1% afname in 1990. Dat was de enige bekende afname sinds de IEA in 1984 begon met het bijhouden van deze data. Door de economische terugval gaat OPEC+ van een verhoging naar een verkrapping van het aanbod. Ze gaf aan de komende maanden de productie mogelijk verder te verlagen. De Chinese ‘recessie’ wordt voor een deel teniet gedaan door een “robuuste” vraag naar olie in veel landen om de elektriciteitsproductie op gang te houden.
De Chinese vraag valt tegen op dit moment. De terugval in de vraag naar schepen is een signaal dat meer economische problemen aan de horizon opdoemen, China is een essentiële schakel in oceaantransport, of het nu gaat om containerschepen, olietankers, bulktransport of gasvrachten. Signalen van een zwakkere Chinese economie worden nu zichtbaar in alle scheepvaartsectoren tegelijk. De visie van “het glas is halfvol” gaat ervan uit dat deze terugval tijdelijk is.
Chinese steden heropenen van een zoveelste lockdown, een teken dat de vraag op korte termijn kan toenemen in Azië. Een heropleving van de Chinese vraag naar ijzererts, olie en gas zal de scheepvaarttarieven weer omhoog kunnen stuwen. China is verreweg de grootste importeur van olie. Het land is ook één van de grootste importeurs van LPG: propaan en butaan. Propaan wordt naast energiebron ook gebruikt voor de fabricage van plastic.
Prijs Ruwe olie – Brent november 2022 ($/barrel) – week cloud candle, log scale
“If you’re planning your capital budget, you have to think twice now that you have a new risk” – Malek, global energy strategy JP Morgan
Elektriciteit
Vorige week presenteerde de EU-commissie een noodplan voor het oplossen van de energiecrisis. Het plan bevat een belasting op overwinsten van grote oliebedrijven, ook wel “solidariteitsbijdrage” of “crisisbijdrage” genoemd. Ook komt er een raamwerk voor een limiet op de energieprijzen in EU-lidstaten. Dit soort maatregelen werd een aantal jaren geleden nog gezien als het tegenovergestelde van democratie. Zoals alle grote plannen , zullen er wederom voldoende onvoorziene gevolgen zijn.
Het meest ernstige gevolg is de ontmoediging van olie- en gasinvesteringen in een tijd waarin deze juist tekort schieten in het licht van de vraagvooruitzichten. Doelstelling is het ophalen van € 140 miljard door een heffing van 33% op de jaarwinst die 20% hoger is dan de gemiddelde inkomsten over de afgelopen drie jaar. Dus inclusief het befaamde lockdownjaar 2020 waar de majors alle zeilen moesten bijzetten. Dit betekent minder energiezekerheid in de toekomst en minder olie en gasproductie buiten Rusland. En ook minder investeringen in renewables.
De EU moet haar energieconsumptie reduceren ten behoeve van de lange termijn energiezekerheid. De meest waarschijnlijke kandidaten voor de nieuwe belasting zijn de Europese raffinaderijen, aangezien er in de EU weinig upstream activiteit is. Geïntegreerde energiebedrijven hebben echter geïntegreerd beleid. Het is niet ondenkbaar dat een extra belasting op Europese raffinaderijen impact zal hebben op toekomstige operationele plannen, zoals in de Golf van Mexico. Op dit moment is de windfall tax slechts een voorstel dat nog moet worden goedgekeurd door alle EU-lidstaten. Volgens de FT zullen een aantal landen niet akkoord gaan met de maatregelen.
Gegeven de reputatie als Big Bad in klimaatverandering, zal de extra belasting op deze industrie mogelijk de enige maatregel zijn die op brede steun kan rekenen. Duitse nutsbedrijven zijn in recente weken platgebeld door klanten die boos dan wel wanhopig zijn over hun torenhoge energierekening. E.ON heeft haar capaciteit uitgebreid om al het telefoonverkeer af te wikkelen.
Naast de al hoge energierekening zullen Duitse klanten vanaf oktober een overbelasting gaan betalen tot april 2024. De implementatie van de zogenoemde gasheffing is een onderdeel van de overheidsplannen voor het bijstaan van in nood verkerende energiebedrijven. De extra belasting zal de energierekening voor Duitse huishoudens € 500 per jaar duurder maken.
Duitse elektriciteitsbedrijven waarschuwen dat, in een poging het gasverbruik te reduceren deze winter, het elektriciteitsnet overbelast kan raken door een massaal gebruik van inefficiënte, elektrische verwarmingsapparaten. De directeur van de Duitse nutsassociatie voor energie en water, BDEW, zei tegen het Handelsblatt dat klanten een nog hogere elektriciteitsrekening kunnen verwachten als de (draagbare) apparaten niet spaarzaam worden gebruikt. De president van het Bundesnetzagentur zei in een interview met Tagesspiegel dat een piekgebruik in verwarmingstoestellen zou kunnen leiden tot lokale stroomonderbrekingen. Klaus Mueller voegde hieraan toe dat ondanks de “very high” gasprijzen, het gebruik van elektrische apparatuur meer zou kunnen kosten dan gasgestookte centrale verwarming, de meest gebruikelijke vorm van verwarming in Duitsland.
De Duitse bevolking kocht 600.000 elektrische verwarmingsapparaten gedurende de eerste helft van het jaar, bijna 35% meer dan een jaar daarvoor. Dit blijkt uit marktonderzoek gegevens van GfK. Het uiteindelijke aantal zal naar verwachting oplopen tot in de miljoenen door de onrust van de afgelopen maanden op de (Duitse) energiemarkten.
Prijs Baseload Elektriciteit leverjaar 2023 (eur/MWh) – week cloud candle, log scale
“The fact that they’ve gone quiet on the gas price cap is taking some risk out of the market and the plans to subsidize end-users is bringing demand destruction assumptions into question.” – James Huckstepp, hoofd van EMEA gas analytics bij S&P Global Commodity Insights.
Aardgas
Europa verkeert in een energiecrisis waarbij individuen en industrieën overrompeld worden door stijgende energiekosten. In Nederland beginnen maandelijkse energierekeningen van € 400 tot € 600 gebruikelijk te worden. Een bedrijf zegt vier keer meer te betalen voor aardgas dan een jaar geleden en de productie deze winter met de helft zal terugbrengen. De meeste landen in de EU hebben te maken met een achtvoudige stijging van de energieprijzen. De dramatische stijging van energiekosten resulteert in voorspelbare acties met onvoorspelbare uitkomsten.
Nederland gebruikte 25% minder gas in de eerste 6 maanden van 2022 vergeleken met dezelfde periode in 2021. De lagere gasafname werd veroorzaakt door twee factoren: als respons op de hogere prijs en dankzij een wat hoger dan verwachte temperatuur. De EU heeft lidstaten verzocht hun energieverbruik deze winter met 15% te verlagen. Voorspelbaar was de reactie van EU-overheidsleiders dat de EU en haar lidstaten “must act”.
Diverse landen hebben al unilateraal maatregelen genomen. Van het instellen van prijsplafonds tot directe overdrachtsuitgaven voor het tegengaan van de onmiddellijke kosten van de crisis. Op EU-niveau schijnt nu consensus te bestaan over een snel herontwerp van de gehele energiemarktstructuur. Hierbij lijkt de hoop te zijn dat dit in 2023 afgerond zal zijn. Echter geen van deze acties legt de fundering voor een lange termijn, werkbare energie-oplossing. De realiteit is dat deze situatie niet overnight is ontstaan en ook niet overnight zal worden opgelost. Ondanks dat de blaam volledig wordt gelegd bij Poetin, is er een dieperliggende oorzaak achter het energieprobleem.
De EU maakte jaren geleden een commitment voor duurzaamheid en zogenoemde groene energie. Duitsland, Oostenrijk, Italië en Nederland vallen nu terug op kolencentrales zodat het gebruik van aardgas beperkt kan blijven. In januari werden drie van de zes overgebleven kerncentrales in Duitsland gesloten, ondanks toenemende energiekosten. De duurzame klimaatdoelen omvatten geen plannen voor het vervangen van de energie die geleverd werd door deze veilige, schone en betrouwbare nucleaire centrales. Om haar klimaat utopie te bereiken, heeft Duitsland besloten de afhankelijkheid van Russisch gas te vergroten. Consumenten zouden bereid zijn hogere prijzen te betalen en het land kon terugvallen op de minder betrouwbare wind en zon. Deze fantasie werd het model in de EU. De EU kan daarom niemand anders hiervan de schuld in de schoenen schuiven. De frustrerende uitkomst is dat bedrijven, families en burgers gedwongen worden de last te dragen die veroorzaakt is door deze onverstandige beleidsbeslissingen.
Als antwoord op het dichtdraaien van de gaskraan zullen EU-overheden overgaan tot het nemen van dramatische maatregelen. Daarna zullen de EU-leiders naar hun kiezers teruggaan en beschrijven dat ze een fantastische klus hebben geklaard. Dit terwijl zij degenen zijn die de crisis in eerste instantie hebben veroorzaakt. De huidige crisis was te voorkomen geweest als de EU een rationeel plan had ontwikkeld in plaats van eentje gebaseerd op een dagdroom, hoe aanlokkelijk deze ook moge zijn. Europa’s plan was gebouwd op de hoop dat consumenten hogere prijzen zouden accepteren, dat Rusland en Poetin betrouwbaar waren, en dat batterij opslagtechnologie voldoende robuust zou zijn om rugdekking te geven wanneer “the wind doesn’t blow and the sun doesn’t shine.”.
De voorspellingen zaten ernaast. Nog maar twee maanden geleden spraken de media over de aanstaande fiscale implosie in Rusland. In plaats daarvan is er een explosie geweest in de Russische exportwinsten op energie- en andere grondstoffen. China profiteert van de Westerse sancties die wereldwijde prijzen opdrijven, maar Russische olie en aardgas in verhouding betaalbaar maken. Het land probeert zoveel mogelijk energie-export tegen korting te bemachtigen en verkoopt overtollige volumes aan het Westen.
China speelt momenteel de rol van intermediair op de LNG-markt door Russische voorraden te kopen en door te verkopen aan een aantal Europese landen. De Westerse sancties tegen Rusland hebben gezorgd voor een overvloedig aanbod voor elk land dat niet meegaat met de NAVO-sancties. De betrekkingen tussen China en Rusland werden vroeger op z’n best als zwak gezien. Na de financiële crash van 2008 werd stilletjes een bilaterale handel opgezet die de dollar als reservemunt buitensloot. Deze handel is inmiddels uitgegroeid tot een volwaardige anti-dollar overeenkomst. Dit betekent goede zaken voor de Chinese Yuan aangezien Russische bedrijven in Yuan genomineerde obligaties uitgeven.
De Duitse overheid is in bespreking met het in problemen verkerende Uniper die additionele steun nodig heeft na de reddingsboei van € 20 miljard. Discussies lijken gaande over de overname van twee andere aardgasimporteurs om een Lehman-stijl instorting van de grootste economie van Europa te voorkomen. Volgens ingewijden gaat het om VNG AG en Securing Energy for Europe GmbH (voormalig Gazprom Germania GmbH). Als de Duitse overheid het controlerend belang van Fortum overneemt, en meer dan 50% van de aandelen in handen heeft, zal Uniper met miljarden euro’s worden geïnjecteerd.
Uniper kwam in de problemen door de verminderde leveringen via Nordstream. Het bedrijf moest alternatief aanbod op de spotmarkt kopen tegen extreem hoge prijzen. Hierdoor ontstonden verliezen van meer dan € 100 miljoen per dag.
Uniper, VNG en SEFE zijn top aardgasimporteurs en belangrijk voor de Duitse economie. De beslissing om mogelijk te nationaliseren toont de bereidheid van Berlijn om verdere steun te verlenen, zodat geen van deze nutsbedrijven zal omvallen in het koude seizoen. Een dergelijke gebeurtenis zou een financiële crisis kunnen veroorzaken die door kan werken in heel Europa.
De Duitse overheid heeft gezegd dat de dreiging van energie rantsoenering in Europa nog steeds toeneemt, en dat er waarschijnlijk aardgastekorten ontstaan. Bloomberg benadrukt dat alle ogen gericht zullen zijn op de voorraadniveaus van aardgas. Het goede nieuws is dat de Europese voorraden voor 84% gevuld zijn, boven het vijfjarig gemiddelde. Met de Duitse buffer op 89%, aldus Gas Infrastructure Europe.
Het weer zal een belangrijke factor zijn. De gemiddelde temperaturen in Centraal Europa dalen al sinds september. Lagere temperaturen kunnen tegen het eind van de maand zorgen voor een hogere energievraag. “Europe will start seeing some heating demand picking up now”, aldus Niek van Kouteren, senior handelaar bij het Nederlandse energiebedrijf PZEM NV. “If we do see a prolonged colder period though, that will really start impacting prices, and you might already have to start withdrawing some storages.”
Er zijn geen haalbare oplossingen voor het aanbodprobleem dat voor een groot deel door zelfopgelegde sancties is veroorzaakt. Deze economische sancties om Moskou op de knieën te krijgen hebben jammerlijk gefaald. Ze kunnen ook op weinig steun rekenen van Turkije. De EU en Amerika willen dat Turkije de sancties tegen Rusland implementeert. Turkse banken zullen gedwongen worden om niet meer gebruik te maken van Mir, het Russische betalingssysteem. Ankara houdt een neutrale positie ten opzichte van Rusland. De NAVO wil niet dat de Turkse economie gebruikt wordt om te ontsnappen aan de Westerse sancties.
Er is op dit moment geen back-up energiebron voor Europa, ondanks wishful thinking over verhoogde importen van alternatieve bronnen uit andere landen. De EU koopt al 75% van alle Amerikaanse LNG.
Prijs TTF gas leverjaar 2023 (eur/MWh) – dag cloud candle, log scale
“Inflation is stubborn, it is more broad-based than we thought it would be. And what it means is … we need central bankers to be as stubborn in fighting it as inflation has demonstrably been.” – Kristalina Georgieva, International Monetary Fund
Steenkool
De kolenprijs kruipt langzaam hoger en zal in de nabije toekomst bij kunnen dragen aan het inflatiecijfer. Een nieuwe spike tijdens komende winter behoort tot de mogelijke scenario’s, zeker gezien de bereidheid tot het betalen van hogere prijzen. De hogere toppen en hogere bodems zijn typerend voor een opwaartse trend.
The trend is your friend.
Prijs ICE Coal leverjaar 2023 (usd/t) – week cloud candle, log scale 
Emissierechten
De Britse energiegigant Shell liet afgelopen donderdag weten dat CEO Ben van Beurden eind 2022 zal aftreden. Als zijn opvolger is Wael Sawan benoemd, de huidige directeur integrated gas, renewables and energy solutions bij Shell, die vanaf 1 januari het bedrijf zal leiden. Sawan zal haast maken met de strategie van Shell om een netto-nul bedrijf te zijn tegen 2050. Shell zal naar verwachting inkomsten kunnen genereren uit de nalatenschap van de olie business. Het bedrijf zal “over time” zwaar inzetten op aardgas, chemie, renewables en de verkoop van elektriciteit. Het nieuws dat de chef renewables als CEO wordt aangesteld lijkt optisch aantrekkelijk voor groene investeerders. Het oliebedrijf is echter beschuldigd van corporate “greenwashing”. Het bedrijf heeft zichzelf op de markt gezet als klimaatvriendelijker dan het in feite is.
Prijs Emissierechten – Dec-22 contract EEX (eur/t) – dag cloud candle, log scale
COMCAM – analyse op maat
Onze analyse geeft op hoofdlijnen een aantal ontwikkelingen aan die impact hebben op de energieprijzen. Een uitgebreidere analyse bieden we aan als losse dienst. Zo blijft u op de hoogte van alle relevante trends en ontwikkelingen in energie inkoop, de verwachte prijsontwikkelingen tot 3 jaar vooruit en alle relevante marktontwikkelingen op de energiebeurzen en wet- en regelgeving.
Op deze analyse rust auteursrecht van COMCAM. Teksten mogen niet worden overgenomen, gekopieerd, openbaar mogen worden gemaakt of verveelvoudigd worden, zonder expliciete toestemming van COMCAM. Ook bij citaten of gedeeltelijke overnames is dit niet toegestaan.
Bij COMCAM analyseren we doorlopend ontwikkelingen op de energiemarkt. Onze kennis en inzichten delen we in onze marktanalyses.
Een uitgebreidere analyse bieden we aan op maat. Zo blijft u op de hoogte van alle relevante trends en ontwikkelingen in energie inkoop, de verwachte prijsontwikkelingen tot 3 jaar vooruit en alle relevante marktontwikkelingen op de energiebeurzen en wet- en regelgeving. Meer weten?