Energie-marktanalyse 22 november 2022
Brent olieprijs valt terug onder $90, forward curve in contango
Bij COMCAM analyseren we doorlopend ontwikkelingen op de energiemarkt. Onze kennis en inzichten delen we in onze marktanalyses.
Ga direct verder naar
> Introductie > Ruwe olie > Elektriciteit > Aardgas > Steenkool > Emissierechten
Introductie
De olieprijs handelde afgelopen vrijdag zwak bij het doorrollen van termijncontracten naar de volgende actieve maand. Het WTI-contract voor levering januari 2023 noteerde rond $77 per vat. Het laagste niveau sinds september. Er is weinig vers nieuws. Door een stijgend aantal positieve testen in China wordt de verwachte energievraag naar beneden aangepast.
Recessievrees domineert recente handel op de oliemarkt. Ondanks EU-embargo op Russische olie en pogingen van OPEC om de markt te verkrappen. Van Houston tot Singapore, de vraag naar olie is teruggevallen. Ondanks het verbod dat zal ingaan op 5 december.
Het front futures contract, levering december 2022, laat voor de eerste keer in een jaar een situatie van overaanbod zien. Het prijsverschil tussen december en januari handelde in lichte contango. Dit houdt in dat de prijs van het eerstvolgende termijncontract goedkoper is dan het daaropvolgende contract. Het omgekeerde wordt backwardation genoemd. Een bullish marktstructuur, teken van een krappe vraag-aanbod balans en hamstergedrag. Momenteel is deze structuur dus bearish. Dit werd zichtbaar op vrijdag vlak voor de expiratie van het december contract.
Handelaren merkten op dat afgelopen week 4 miljoen vaten uit de SPR werden vrijgegeven. Dit betekent dat de prijs volledig verstoord is. Het verkoopprogramma eindigt over een aantal dagen. Daarna zal de olieprijs weer meer worden bepaald door werkelijk aanbod en vraag. Hierdoor zouden prijzen weer kunnen oplopen. Zeker als China volledig opengaat.
“Geopolitical risk premia only hold if they trigger supply disruptions.” – Giovanni Staunovo, commodity analist bij UBS Group AG.
Ruwe olie
De wereldwijde olievraag nam toe in september. Deze overtrof het niveau van september 2019 met bijna 1 miljoen vaten per dag (bpd). Dit laten gegevens van Joint Organizations Data Initiative zien.
In september lag de wereldwijde olievraag op 101% van pre-lockdown niveaus. De ruwe olie productie stond op 99% t.o.v. drie jaar geleden. De olievraag bleef in september toenemen na de stijging in augustus. Toen veerde de consumptie op van de dip in juli. De vraag in september werd gedreven door dieselconsumptie in China en de vraag naar benzine in Amerika, aldus de IEF, de grootste internationale organisatie van energieministers. De markt verkrapte verder in september. De voorraden ruwe olie en olieproducten klommen echter met 3,7 miljoen vaten. Tegen de seizoenbeweging in, net zoals de vraagdip in juli. Toch bleven de wereldwijde voorraden 442 miljoen onder het 5-jaars gemiddelde, aldus de IEF.
Vorige week zagen handelaren conflicterende beweringen van twee vooraanstaande voorspellers. De producentengroep OPEC verlaagde haar verwachting van de wereldwijde olievraag voor het vierde kwartaal met 400.000 bpd. Ook voor het komende jaar wordt de verwachting naar beneden bijgesteld. De wereldwijde olievraag voor 2022 wordt geschat op gemiddeld 99,6 miljoen bpd. Voor 2023 wordt de gemiddelde olievraag geschat op 101,8 miljoen bpd door geopolitieke verbeteringen en een verbeterde situatie in China door opheffing van de Covid beperkingen. Reden hiervoor is de aanzienlijke, economische onzekerheid wereldwijd in de komende maanden. Het is de vijfde verlaging van de voorspelde vraag sinds april. Volgens het kartel koerst de markt richting een overschot, tenzij de productie verlaagd wordt.
De International Energy Agency (IEA), adviseur van grote consumenten als Amerika, Duitsland en Japan, heeft een tegenovergestelde mening. De IEA waarschuwt dat olievoorraden in ontwikkelde landen tot het laagste niveau zijn gezakt sinds 2004. Hierdoor is de wereld kwetsbaar geworden voor schokken zodra de EU-sancties op Russisch aanbod ingaan volgende maand. De IEA zegt dat de krappe dieselmarkt en hoge prijzen volgend jaar tot extra demand destruction kunnen leiden.
De Brent olieprijs daalde afgelopen week. De Saoedi’s hebben gelijk totdat China heropent. Vorige week zagen we dat de olieprijs steeg na een vermeende raketaanval op Polen. Handelaren zijn erin geslaagd meer olie te sourcen dan gebruikelijk uit Latijns-Amerika, het Midden-Oosten en Amerika. Afgelopen zomer zijn de aankopen al opgevoerd in anticipatie op het EU-embargo.
Prijs Ruwe olie – Brent januari 2023 ($/barrel) – week cloud candle, log scale
“We must preventively tackle the realistic scenario of a blackout. It would be totally naive to not talk about this at a time like now.” – Andreas Paulick, BDGW
Elektriciteit
Duitsland bereidt zich voor op noodleveranties cash, bank runs en “aggressive discontent” door mogelijke stroomonderbrekingen. Mild weer en een gevulde gasbuffer zorgt voor optimisme. Achter de schermen houdt het land rekening met een worstcase scenario. De Bundesbank houdt extra miljarden achter de hand voor het geval van een spike in de vraag, eventueel door middel van “possible limits on withdrawals”. Met de hyperinflatie uit de Weimartijd in het geheugen gegrift, gebruiken Duitsers meer cash geld dan andere Europeanen. Volgens de Bundesbank wordt cash geld bij 60% van de Duitse aankopen gebruikt. Per jaar wordt gemiddeld € 6.600 uit de pinautomaat getrokken. Overheid en banken kijken niet alleen naar het bijdrukken van geld, maar ook naar de distributie ervan. Daarom worden er gesproken over brandstof-prioriteit voor cash-transporteurs, zodat deze gepantserde wagens niet in de rij bij de benzinepomp hoeven te wachten.
Een Reuters bron stelt dat Duitse financiële toezichthouders denken dat banken niet volledig voorbereid zijn op een grote stroomuitval. Dit wordt gezien als een nieuw en eerder onvoorzien risico. Banken beschouwen een grootschalige blackout “onwaarschijnlijk”, volgens Deutsche Kreditwirtschaft. De Kreditwirtschaft zegt dat geldverkeer als kritische infrastructuur beschouwd moet worden in het geval van energie rantsoenering.
Het Franse elektriciteitsnet heeft een hoger dan eerder ingeschat risico op beperkte elektriciteitsproductie in januari 2023, aldus netbeheerder RTE. Reden hiervoor is de gereduceerde nucleaire opwek door vertragingen in onderhoudswerkzaamheden. De grootste onzekerheden zijn het gasaanbod, de energiesituatie in buurlanden, de vraag, en de mate van herstart van Franse nucleaire reactoren. De nucleaire opwek in Frankrijk heeft dit jaar verschillende tegenvallers gehad. Eerder deze maand heeft EDF haar inschatting van de Franse nucleaire opwek in 2022 verder omlaag bijgesteld naar 275-285 TWh, ten opzichte van een eerdere schatting van 280-300 TWh.
Deze lagere inschatting houdt rekening met de impact van de stakingen op de onderhoudsschema’s van afgelopen herfst. Er wordt ook rekening gehouden met een langere uitval van vier reactoren die onder het programma van inspectie en reparatie vallen vanwege corrosie. Frankrijk, traditioneel netto exporteur van elektriciteit, werd hierdoor netto-importeur in de eerste helft van 2022. Na de droogte van afgelopen zomer, is het waterniveau bij hydropower reservoirs weer terug naar normaal voor deze tijd van het jaar. Een hoge gasbuffer in zowel Frankrijk als in de rest van Europa betekent dat het elektriciteitsaanbod van Franse gascentrales deze winter niet in gevaar komt.
Prijs Baseload Elektriciteit leverjaar 2024 (eur/MWh) – week cloud candle, log scale
“Traders are keeping a close eye on weather trends as Europe’s gas storage is almost full, which should serve as a buffer for the winter.” – Bloomberg
Aardgas
Europa zou deze winter kunnen eindigen met hoger-dan-verwachte gasbufferniveaus door het relatief warme weer in oktober en november. Traditioneel zou het stookseizoen begonnen zijn. De opslagfaciliteiten voor aardgas zijn nog bijna volledig gevuld zonder noemenswaardige onttrekkingen. De prijzen daalden de afgelopen week door een rapport van Maxar dat bovengemiddelde temperaturen voorspelt voor deze week in Scandinavië en Zuidwest-Europa. De energiecrisis moet nog worden opgelost, aangezien er geen nieuw aanbod is gevonden om het volume uit Rusland te vervangen. EU-landen zijn er alleen in geslaagd de energieconsumptie van huishoudens en bedrijven te reduceren. De prijsspike tot eind augustus heeft hier via het mechanisme van demand destruction aan bijgedragen.
De Amerikaanse aardgasprijs steeg vorige week door nieuws over Freeport. De LNG-export terminals in Texas werden uitgeschakeld na een explosie in juni van dit jaar. De terminals kunnen tegen maart 2023 weer volledig operationeel zijn.
Groot-Brittannië gaat de excessieve winsten van olie- en gasbedrijven in de Noordzee extra belasten. Ook elektriciteitsopwekking tegen lage kosten zal onderhevig zijn aan deze windfall tax.
Prijs TTF gas leverjaar 2024 (eur/MWh) – week cloud candle, log scale
COP27: “800 private jets flew to Egypt to tell you to ride your bike to work.”
Steenkool
Terwijl 800 privé jets naar Egypte vlogen, merkte de Wall Street Journal op dat China 2/3de meer CO2-uitstoot dan Europa en Amerika samen. Het aandeel van kolen is goed voor 60% van de Chinese elektriciteitsproductie. Meer kolencentrales zullen tot 2025 worden goedgekeurd dan de gehele bestaande Amerikaanse vloot. China zegt dat het meer elektriciteit uit kolen nodig heeft voor haar energiezekerheid. In tegenstelling tot Europa en Amerika, pleegt het land geen klimaat-harakiri.
Prijs ICE Coal leverjaar 2023 (usd/t) – week cloud candle, log scale
“If you said one week ago that the COP27 virtue signaling boondoggle in Egypt’s Sharm el-Sheikh would be an epic failure, pat yourself on the back: it was.”
Emissierechten
Veel herhaling tijdens COP27 van de doelen uit de Glasgow Climate Pact op COP26 vorig jaar. En, zoals verwacht, wordt de bredere uitfasering van fossiele brandstoffen niet genoemd. Het nieuwe voorstel benadrukt het belang van een hoger percentage van hernieuwbaar in de energiemix en “encourages the continued efforts to accelerate measures towards the phase down of unabated coal power and rationalise inefficient fossil fuel subsidies”.
De focus ligt nu op rationaliseren in plaats van op het vorig jaar gestelde “accelerating efforts towards” uitfasering. De overeenkomst uit 2015 in Parijs was gericht op het terugbrengen van de temperatuur onder 2°C boven pre-industriële niveaus. Bij voorkeur 1,5°C. Het enige probleem is dat er geen mandaat is om dit uit te voeren. Vooral nu Europa op haar anti-fossiele brandstof beloften moet terugkomen en kolencentrales herstart heeft. Om China maar niet te noemen met een record aan kolenproductie. Door alle waarschuwingen in de media over opwarming denken sommige mensen spoedig in een hete ketel van doem te vallen. De waarheid volgens de cijfers van klimaatwetenschappers is dat de temperatuur van de aarde met minder dan 1°C is opgewarmd in de afgelopen 100 jaar.
De aarde is eerder veel warmer geweest. Er is geen bewijs dat CO2-emissie hiervoor de enige trigger is geweest. Man-made carbon was in de geschiedenis van de aarde nooit een factor in vroegere opwarmingsevents.
Net als in Australië is er nu ook een bank in Canada die een credit card lanceert die de CO2-uitstoot van de klant bij gaat houden. De grondstofrijke landen zien carbon ook als grondstof die geëxploiteerd kan worden. Gecombineerd met klimaat lockdowns, exploiteren technocraten de hysterie rondom klimaatverandering ten behoeve van financiële controle.
Eén van de grootste bedrijven van zonne-energie in Groot-Brittannië is failliet gegaan. Toucan Energy Holdings 1 Ltd., gevestigd in Essex, had in 4 jaar tijd 655 miljoen pond aan schulden opgebouwd voor haar expansie. Het geld is geleend van de lokale autoriteit. De investeringen worden nu “a scandal of huge proportions” genoemd. De assets zijn in de verkoop gegaan “to maximize recovery” voor belastingbetalers.
Prijs Emissierechten – Dec-22 contract EEX (eur/t) – week cloud candle, log scale
COMCAM – analyse op maat
Onze analyse geeft op hoofdlijnen een aantal ontwikkelingen aan die impact hebben op de energieprijzen. Een uitgebreidere analyse bieden we aan als losse dienst. Zo blijft u op de hoogte van alle relevante trends en ontwikkelingen in energie inkoop, de verwachte prijsontwikkelingen tot 3 jaar vooruit en alle relevante marktontwikkelingen op de energiebeurzen en wet- en regelgeving.
Op deze analyse rust auteursrecht van COMCAM. Teksten mogen niet worden overgenomen, gekopieerd, openbaar mogen worden gemaakt of verveelvoudigd worden, zonder expliciete toestemming van COMCAM. Ook bij citaten of gedeeltelijke overnames is dit niet toegestaan.