Energiemarkt analyse 1 augustus 2023
Olieprijs boven $ 80 door dreigend tekort in Q3.
Bij COMCAM analyseren we doorlopend ontwikkelingen op de energiemarkt. Onze kennis en inzichten delen we in onze wekelijkse marktanalyse.
Ga direct verder naar
> Introductie > Ruwe olie > Elektriciteit > Aardgas > Steenkool > Emissierechten > Hernieuwbaar
Introductie
“We expect pretty sizable deficits in the second half with deficits of almost 2 million barrels per day in the third quarter as demand reaches an all-time high.” – Daan Struyven, Goldman Sachs
Na het grootste deel van 2023 onder druk te hebben gestaan en voor dood achtergelaten door momentum jagers, is de olieprijs vanaf het dieptepunt in juni met bijna 20% gestegen tot een driemaands hoogtepunt. De prijs handelt boven het 200-daags voortschrijdend gemiddelde, de laatste keer was in augustus 2022.
De verwachting is een tekort in de komende 2 maanden door een seizoensmatige toename van de vraag samen met productiebeperkingen door leveranciers. Daan Struyven, commodity strateeg bij Goldman Sachs zegt dat de recordvraag naar olie op korte termijn tot toenemende tekorten en hogere prijzen zal leiden. De bank verwacht dat de Brent prijs tot $ 86 per vat zal stijgen tegen het einde van het jaar. De prijs ligt momenteel al rond $ 85 en is snel aan het toenemen.
De Amerikaanse productie van ruwe olie is sterk gestegen afgelopen jaar tot 12,7 miljoen vaten per dag (bpd). Dit groeitempo zal gedurende de laatste maanden van 2023 afnemen. Struyven suggereert dat een gebrek aan overeenstemming na de G20-meeting van energieministers een aanzienlijke onzekerheid over de lange termijn olievraag impliceert. Er is geen consensus over het terugbrengen van fossiele brandstoffen, dit compliceert de transitie richting schone energie.
Het International Energy Agentschap verwacht ook een nieuw record voor de olievraag naar 2,4 miljoen bpd. China en India zijn goed voor 2 miljoen bpd hiervan. De vraag uit China kan alleen maar verder toenemen als stimuleringsmaatregelen worden genomen om de economie aan te zwengelen.
Zakenbank UBS verwacht ook dat de groei van de vraag vooral uit Azië zal komen. Francisco Blanch van BoFA beweert dat piekende rentes en aanbodbeperkingen van OPEC+ de Brent-prijs tot $ 90 zullen pushen begin 2024. Het algemene uitgangspunt is dat de voorspellingen van de gemiddelde Brent prijs ongewijzigd blijven op $ 88 per vat voor het 3e kwartaal en $ 93 per vat voor het 4e kwartaal.
Energie analisten hebben zich afgelopen jaar al meermaals gebrand aan het voorspellen van een prijsstijging. Dus is het vrijwel zeker dat de volgende grote beweging in de olieprijs nog veel hoger zal zijn.
“Russian oil companies … put quite a lot of effort into staying in business and earning money. They have proven themselves to be capable operators.” – Vakulenko, analist bij Carnegie Russia Eurasia Center.
Ruwe olie
De prijs van Russische Urals is boven $ 60 per vat gestegen. Als de sancties strikt afgedwongen zouden worden, zou dit een scherpe daling van het aanbod betekenen. Maar een wereld zonder Russische olie is een veel gevaarlijkere uitkomst. Een “overwinning” dus voor Moskou in het “gevecht om de invloed op wereldwijde oliemarkten”.
Het is de eerste keer dat de prijs van Urals boven de limiet van $ 60 per vat komt sinds het nieuwe sanctiebeleid van kracht werd afgelopen december. Het is een teken dat het Kremlin succesvol is, in ieder geval ten dele, in haar aanpassingen op de beperkingen. De korting van Urals ten opzichte van de benchmark Brent is een teken dat de financiële houdgreep op Moskou vermindert. Deze korting is afgenomen tot $ 20 per vat. Het gat is nog steeds groter dan vóór februari 2022, maar is sinds januari gehalveerd.
Toenemende prijzen suggereren dat Rusland een alternatief netwerk aan tankers heeft samengesteld waarop de sancties niet van toepassing zijn. Dit heeft de westerse invloed op de Russische exportprijzen verminderd. “This was an evolutionary process, and now we just see its results”, zegt Vakulenko, een analist bij Carnegie Russia Eurasia Center. Volgens de Wall Street Journal zeggen handelaren dat Russische producenten weinig belangstelling hebben om prijzen overeen te komen waarbij westerse spelers in de markt kunnen blijven. Dat is een verschuiving ten opzichte van april, toen de prijs van Urals de $ 60 naderde.
Russische bedrijven zullen waarschijnlijk nog een tijd westerse schepen en verzekering nodig hebben voor de overzeese verscheping van een deel van de 7 miljoen vaten petroleum die dagelijks worden verkocht. Sommige analisten zeggen dat dit nog enige invloed geeft vanuit Amerika en Europa door het verlagen van de prijslimiet. De toenemende invloed van de grijze vloot van “mysterieuze” tussenhandelaren laat echter zien dat de sancties geen bedreiging vormen voor Poetin.
Het westen had een deel van haar invloed te danken aan de grote rol die Griekenland speelt in de verschepingsindustrie. Het land moest als EU-lid de sancties en prijslimiet afdwingen. De Griekse tankervloot transporteert meer dan de helft van de olie uit Rusland, aldus Robin Brooks, econoom bij het Institute of International Finance. Hij verwacht dat de limiet met $ 20 tot $ 30 per vat verlaagd zou kunnen worden. Dan zou Rusland geen olie verkopen aan het westen en zich in plaats daarvan richten op India en China. Dit zou tot een explosieve beweging kunnen leiden van westerse olieprijzen. Een punt waarmee de voormalige Goldman valutahandelaar geen rekening had gehouden. Hoe dan ook, de weinige macht die het westen nog had verdwijnt snel.
Rusland heeft steeds meer toegang tot tankers buiten de G7 volgens Henry Curra, hoofd onderzoek bij scheepsbroker Braemar. Bij Ruslands Aziatische haven van Kozmino heeft de oliesoort Espo nog niet onder de limiet gehandeld.
Er zijn nog maar weinig tankers, momenteel actief in de oliehandel, verzekerd door of in eigendom van westerse bedrijven. Amerikaanse, Europese en Japanse verzekeraars dekten bijna alle Russische overzeese exporten voordat de sancties van kracht werden, waaronder de tankers in eigendom van de Russische staat. Collectief bekend als de Internationale Groep van P&I Clubs, verzekeren deze bedrijven zich tegen claims van derden, zoals industrieën aan de kust die bijvoorbeeld schade ondervinden van een lekkende olietanker.
Tegen april was de helft van de verschepingen van Russische olie en een derde van de geraffineerde producten niet verzekerd door leden van de Internationale Groep. Dit volgens Borys Dodonov van de Kyiv School of Economics. Rolf Thore Roppestad, CEO van de Noorse verzekeraar Gard, stelt dat ten minste 10 tankers per dag passeren door de Deense waterwegen, het Suezkanaal en de waterweg van Malakka zonder verzekering van de Internationale Groep. Dat levert risico’s op aangezien verzekeraars buiten de groep meestal ervaring ontberen om te reageren op ongelukken.
Prijs Ruwe olie – Brent september 2023 ($/barrel) – week cloud candle, log scale
“We are facing a period of great transformation between now and 2030, as Germany moves from a traditional fossil energy-dependent industry to green energy such as hydrogen.” – Robert Habeck, Duitse minister van economische zaken
Elektriciteit
Habeck, minister van economische zaken van Duitsland, waarschuwt dat het land een aantal zware jaren in het verschiet heeft. Dit komt door de combinatie van de transitie naar duurzame energiebronnen en de stijgende energiekosten. De minister, die lang heeft geroepen om een radicale wijziging van het energiebeleid, zei dat Duitsland zeker vijf moeilijke jaren tegemoet gaat. Hij liet weten dat het land zal moeten lenen om bedrijven te ondersteunen qua energiekosten of hun industrie zal verliezen. Hij stelt verder dat het IMF verwacht dat de Duitse economie dit jaar met 0,3% zal krimpen.
Het Duitse bureau voor statistiek waarschuwde in mei dat het land een recessie ingaat. Enkele grote bedrijven beraden zich om uit Duitsland te vertrekken. Dit voedt de angst dat er industriële productie verloren zal gaan. Habeck zegt dat de situatie door hoge energieprijzen wordt veroorzaakt. Duitsland voelt deze pijn meer omdat het voorheen goedkoop Russisch gas gebruikte. Hoge rentestanden werken ook vertragend op investeringen en wereldwijde handel. Duitsland is als exportafhankelijk land hier nog gevoeliger voor, aldus Habeck. Hij zegt dat er geen reden is voor angst. Maar hij wil niet negeren dat de last voor de mensen zwaarder zal worden.
Hij suggereert dat energie-intensieve bedrijven die internationaal moeten concurreren subsidie zouden moeten ontvangen voor hun energiekosten. Ook om de uitdagingen van de transformatie aan te kunnen en voldoende geld hebben om te investeren. Dit voorstel wordt echter niet ondersteund door de coalitiepartner FDP noch de Sociaal-Democratische Kanselier Olaf Scholz.
Prijs Baseload Elektriciteit leverjaar 2024 (eur/MWh) – week cloud candle, log scale
“As a result, the German economy is not only losing its DNA but also any potential for the future. With its well-paid jobs, industry is the guarantor of prosperity. The prosperity achieved so far cannot be maintained with administrative jobs and the service sector alone.” – Toralf Haag, CEO van Voith Group
Aardgas
De Duitse economie verliest haar DNA als plaats om zaken te doen. Buitenlandse investeerders blijven weg en richten als gevolg hiervan hun aandacht op opkomende markten. Dit stelt Toralf Haag, CEO van wereldwijd technologiebedrijf Voith Group, in een interview met Die Welt. Hij verklaart dat de Voith Group, vooral actief in energie, automobiel en papierindustrie, tot dusverre in staat is geweest zich te beschermen tegen een technische recessie die Duitsland afgelopen kwartaal is ingegaan. Hij uit ook zijn zorgen met betrekking tot de richting die Duitsland neemt in termen van concurrentievermogen, energiebeleid en aantrekkelijkheid voor buitenlandse investeringen.
Haag beschrijft Duitslands agressieve energietransitie, weg van traditionele energieproductie zoals kolen en nucleair naar hernieuwbaar, als “problematisch”. Hij verklaart dat zijn bedrijf afgelopen twee jaar 30 nieuwe administratieve krachten aan moest nemen om aan de nieuwe regelgevende verplichtingen te voldoen die voorvloeien uit meer bureaucratie. Haag beschrijft dat het gevaar van Duitse de-industrialisatie aanzienlijk is omdat bedrijven naar het buitenland verhuizen.
Bedrijven investeren niet langer in Duitsland, maar in andere regio’s in de wereld. Administratieve activiteiten en engineering zullen mogelijk in Duitsland blijven. Echter de productie die vooral waardevol is voor een economie zal in toenemende mate elders plaatsvinden.
Prijs TTF gas leverjaar 2024 (eur/MWh) – week cloud candle, log scale
“Why do supposed alternative energies need so much subsidization if they are so much cheaper?” – Alex Epstein, Fossil Future
Steenkool
Aardgas, kolen en nucleair moesten vorige week het grootste elektriciteitsnetwerk van Amerika redden. Voor de 2e dag werd de noodsituatie afgekondigd vanwege temperaturen van boven de 38 °C. Een temperatuur waarbij de actieradius van EV’s ook schijnt af te nemen.
De kolenprijs tracht, net als de gasprijs, een bodem te vinden.
Prijs ICE Coal leverjaar 2024 (usd/t) – week cloud candle, log scale
“Stop it, this sketch is getting silly. Badly written and too silly.” – Monty Python
Emissierechten
Afgelopen week bleek weer eens dat de mainstream media, in dit geval de BBC, alles uit de kast halen om weerangst te promoten voor het doel van het collectieve Net Zero project. Volgens de BBC waren de hittegolven van vorige week vrijwel onmogelijk zonder de mens die het klimaat verandert. Op dinsdag 18 juli rapporteerde de BBC dat het eiland Sardinië een toptemperatuur van 46°C in de middag zou zien, met de mogelijkheid van extreme hitte de volgende 10 dagen. De website Time and Date houdt de feitelijke temperatuur nauwkeurig bij en is een nuttige tool voor het fact checken van de “World on Fire’ aanhangers.
Ook over de temperatuur in Rome werd beweerd dat het 40°C zou bereiken en 15 dagen boven dat niveau zou blijven. Voor de Italiaanse hoofdstad toont Time and Date aan dat dit niveau kort werd aangeraakt, maar dat net als in Sardinië de temperatuur in de dagen daarna daalde. Op dat moment trad het Europese Ruimte Agentschap ten tonele op het ‘scare-fest’ en de BBC nam hun standpunt over dat de temperatuur op Sardinië en Sicilië naar verwachting een piek van 48°C zou aantikken.
Deze denkbeeldige voorspelling was afkomstig van een persbericht dat werd vrijgegeven door de European Space Agency die is begonnen met het meten vanaf de grond in plaats van de gebruikelijke luchttemperatuur. Maar de temperatuur in Sicilië is volgens de website Time and Date nauwelijks boven de 35°C geweest.
Ondertussen komt de World Weather Attribution operation, gedeeltelijk gefinancierd door de groene miljardair investeerder Jeremy Grantham, met gemodelleerd giswerk gebaseerd op denkbeeldige klimaatscenario’s met en zonder man-made CO2. Eerder deze maand liet John Clauser, Nobelprijswinnaar Natuurkunde in 2022, niets heel van het narratief over de ‘klimaatnoodtoestand’ als een “gevaarlijke corruptie van de wetenschap die de wereldeconomie en het welzijn van miljarden mensen bedreigt”. Door de huidige cancel cultuur leidde zijn kritiek onvermijdelijk tot strafmaatregelen. Een speech die Dr. Clauser over klimaatmodellen zou geven bij het Internationale Monetaire Fonds is abrupt afgezegd en de pagina die het event aankondigde werd verwijderd van de IMF-website.
Clauser is al lang kritisch op klimaatmodellen en bekritiseerde de Nobelprijs voor de Natuurkunde in 2021 hiervoor. Hij staat hierin niet alleen. Veel mensen voelen aan dat klimaatmodellen voornamelijk op wiskunde zijn gebaseerd. Een geschiedenis van mislukte klimaatvoorspellingen geeft weinig vertrouwen aan deze modellen.
Afgelopen week merkte Clauser op dat misleide klimaatwetenschap is “uitgezaaid tot massale schokjournalistieke pseudowetenschap”. Deze pseudowetenschap is een zondebok geworden voor een brede variëteit aan andere gerelateerde ziekten. Het is gepromoot en uitgebreid door vergelijkbare misleide marketing mensen, politici, journalisten, overheidsagentschappen en milieuactivisten.
Prijs Emissierechten – Dec-23 contract EEX (eur/t) – week cloud candle, log scale
“How much damage would it do to the cause if the audience finds out that one of the highest ranking scientists in the world disagrees with the mantra?” – Jo Nova, Australische klimaatjournalist
Hernieuwbaar
Bovenstaande vraag heeft een duidelijk antwoord: erg veel. Clauser is de laatste Nobelprijswinnaar natuurkunde om het idee van een klimaatcrisis weg te werpen. Professor Ivar Giaever, een collega Nobelwinnaar, is de belangrijkste ondertekenaar van de World Climate Declaration die stelt dat er geen klimaatnoodtoestand is. Klimaatmodellen zijn “in de verste verte niet plausibel als mondiale beleidsinstrumenten”. De Australische klimaatjournalist Jo Nova merkt het gebrek aan mainstream media-aandacht op over de recente opmerkingen van Clauser. Hetzelfde team dat ons vertelt dat we naar de “experts moeten luisteren” luistert nu niet naar enig expert met een afwijkende mening.
Het IMF is sterk betrokken bij internationale geldstromen. Men kan alleen maar hopen dat het een grotere bereidheid laat zien dit onderwerp te ‘evalueren’ dan het doet met voorspellingen over klimaatmodellen. Dr. Clauser won zijn Nobelprijs voor baanbrekend onderzoek in het veld van kwantummechanica, de studie van materie en licht op atomair en subatomair niveau. In 2010 ontving hij de Wolf Price Natuurkunde, na de Nobelprijs beschouwd als meest precieuze award. In aanvulling op zijn werk, deed hij ook suggesties voor de verbetering van de huidige klimaatmodellen.
Pogingen om de chaotische en niet-lineaire atmosfeer te modelleren krijgen het op veel fronten te verduren. Ze falen in het voorspellen van toekomstige temperaturen met een hoge mate van onnauwkeurigheid. In dit proces doen ze weinig meer dan gokken naar het effect van natuurkrachten zoals vulkanen en wolken. Volgens het standpunt van Clauser onderschatten klimaatmodellen sterk de effecten van bewolking die de helft van de aarde bedekt. Ze leveren een krachtige, en dominante, thermostatische beheersing van wereldwijde temperaturen.
De cynicus zou toevoegen dat deze graad van onnauwkeurigheid wellicht geaccepteerd is in het land van economie, maar dat meer robuuste standaarden aangemoedigd zou moeten worden in de wereld van wetenschap.
Bron: the Daily Sceptic
COMCAM – analyse op maat
Onze analyse geeft op hoofdlijnen een aantal ontwikkelingen aan die impact hebben op de energieprijzen. Een uitgebreidere analyse bieden we aan als losse dienst. Zo blijft u op de hoogte van alle relevante trends en ontwikkelingen in energie inkoop, de verwachte prijsontwikkelingen tot 3 jaar vooruit en alle relevante marktontwikkelingen op de energiebeurzen en wet- en regelgeving.
Op deze analyse rust auteursrecht van COMCAM. Teksten mogen niet worden overgenomen, gekopieerd, openbaar mogen worden gemaakt of verveelvoudigd worden, zonder expliciete toestemming van COMCAM. Ook bij citaten of gedeeltelijke overnames is dit niet toegestaan.
Volg ons op LinkedIn om op de hoogte te blijven van wat er speelt in de energiemarkt, de energietransitie & verduurzaming.