Energiemarkt analyse 18 april 2023
Russische olie handelt nu consistent boven $ 60 per vat.
Bij COMCAM analyseren we doorlopend ontwikkelingen op de energiemarkt. Onze kennis en inzichten delen we in onze marktanalyses.
Ga direct verder naar
> Introductie > Ruwe olie > Elektriciteit > Aardgas > Steenkool > Emissierechten > Hernieuwbaar
Introductie
“Will the West pretend its sanctions are still in force?”
Twee weken geleden steeg de olieprijs na de verrassende productieverlaging door OPEC met meer dan 1 miljoen vaten. Volgens de IEA handelt de prijs van Russische Urals olie sinds 5 april boven de prijslimiet van $ 60 per vat. De cijfers van IEA zijn gebaseerd op 3-daags gemiddelden, gewogen naar het volume aan verscheepte vaten.
Een prijs boven de cap betekent dat iedereen in het anti-Russische kamp wordt afgesloten van Poetins olie. Dat is het geval wanneer de opgelegde sancties worden gevolgd, met uitzondering van Japan die niet zonder Russische olie kan.
De cap werd op 5 december opgelegd. In theorie werd dat niveau rond diezelfde tijd overschreden, zoals hierboven te zien is. De reden voor de spike terug boven de cap in december was een korte inzinking van Urals-ladingen. Hierdoor werd het gemiddelde kunstmatig verhoogd omdat Urals goedkoper is dan andere Russische olie grades.
De stijging boven $ 60 per vat impliceert dat de cap aan het falen is. Het laat zien dat handelaren, kopers en verschepers zich meer op hun gemak voelen met de handel in Russische vaten en het negeren van westerse sancties. Het laat ook zien dat de grote en verrassende verlaging van de olieproductie door OPEC+ leden de prijs van Russische vaten naar dit niveau heeft opgedreven. Vermoedelijk was dat de intentie van Rusland en OPEC+. De gewogen gemiddelde prijs van Urals noteert nog wel ver onder internationale benchmarkprijzen. De Amerikaanse Treasury heeft al eerder aangegeven dat de doelstelling van de sancties was om de prijs van Russische olie tegen een korting te laten handelen. Niet een strikte naleving van de cap. Deze blijkt ook niet langer effectief te zijn.
Het overschrijden van de prijslimiet is interessant. Urals olie handelt hoger en hoger en passeert $ 60 per vat. Een prijs waartegen kopers niet langer toegang zouden moeten hebben tot westerse diensten zoals verzekering en verscheping. Dat gold voor elke Russische transactie. Er zouden dus alarmbellen afgegaan moeten zijn bij de compliance afdelingen van verzekeringsmaatschappijen. Hoe dan ook, deze sanctie heeft zo niet het gewenste effect dat de G7 initieel voor ogen had.
“Indian banks fear mess if Urals passes $60 price cap”
Ruwe olie
Indiase banken vrezen een einde aan de goedkope Russische olie die nu in grote volumes wordt afgenomen. The Millennium Post citeert een bron uit de raffinage-industrie die aangeeft dat zowel State Bank of India als Bank of Baroda geen betalingen afhandelen van olie die boven de limiet is gekocht. Ondertussen houden Indiase banken nauwlettend de ruwe olieprijzen in de gaten. Bij de havens worden de kosten van logistiek door elkaar gehusseld, waardoor het prijsmechanisme gecompliceerder is.
Alle verkopen boven de cap triggert de EU-sancties die moeten voorkomen dat Rusland boven het prijsniveau verkoopt en daarbij G7/EU diensten en logistiek gebruikt. Waar grote Indiase banken zich zorgen om maken is dat kopers naar andere banken gaan kijken met minder buitenlands exposure en die minder risico-avers zijn met betrekking tot het breken van G7-regels.
De grootste OPEC-producenten in het Midden-Oosten en verschillende andere leden van het OPEC+ pact kondigden eerder deze maand aan hun gezamenlijke productie nog eens met 1,16 miljoen vaten per dag (bpd) te verlagen. Saoedi-Arabië, leider van het kartel en grootste olie-exporteur ter wereld, zal 500.000 bpd reduceren. Het land zei dat dit een voorzorgsmaatregel is ter ondersteuning van de stabiliteit van de oliemarkt. De vrijwillige productieverlagingen zijn aanzienlijk vanaf mei tot eind 2023. De grote producenten in het Midden-Oosten exporteren de ‘zure’ (meer zwavelhoudende) en zwaardere olies.
In het laatste Monthly Oil Market Report (MOMR) stelt OPEC dat commerciële olievoorraden de afgelopen maanden zijn toegenomen in de ontwikkelde landen van de OESO. Dit wijst op een minder krappe markt dan vorig jaar rond deze tijd. Dat zou ook een reden kunnen zijn voor de algehele productieverlaging tussen mei en december. De verhoogde mobiliteit gedurende het Amerikaanse driving season zal naar verwachting de vraag naar transportbrandstoffen verhogen.
De export van overzeese Russische olie is recent fors ingezakt. Het is de grootste daling sinds december 2022, tot onder 3 miljoen bpd. Het laagste niveau in 8 weken. Dit blijkt uit samengestelde tanker-tracking gegevens van Bloomberg. De daling van ruwe olie-exporten was de sterkste daling sinds de ladingen bij de havens in december door winterstormen werden gehinderd.
Deze week gaf Rusland aan dat het de productie afgelopen maand met 700.000 bpd had gereduceerd. Net als andere OPEC+-leden zal Rusland tot eind 2023 meedoen. De meeste Russische exporten gingen wekenlang naar China, India en andere “onbekende bestemmingen” in Azië. Dat betekent meestal dat deze vrachten eindigen bij één van deze twee grootste olie-importeurs. Rusland was de grootste olieleverancier van China in januari en februari. Rusland bleef de grootste leverancier voor India, voor de 5e achtereenvolgende maand in februari. Normaal zijn Irak en Saoedi-Arabië de traditionele leveranciers van India.
Terwijl de export van Russische olie fors is gedaald, zijn de grootse olie-importeurs in Azië na de OPEC-aankondiging ladingen ruwe olie voor juni gaan inkopen. Saoedi-Arabië had eerder de prijs van toekomstige vrachten richting Azië verhoogd. Klanten uit China, Japan en Thailand zijn spotvrachten gaan opkopen van producenten uit het Midden-Oosten zoals Verenigde Arabische Emiraten (VAE) en Qatar. Volgens handelaren heeft de hogere vraag naar spotaanbod uit het Midden-Oosten de prijs van de regionale Dubai benchmark opgedreven.
Russische olie heeft ook de voorkeur bij een aantal Aziatische raffinaderijen. Hierdoor zitten de spotbiedingen voor ESPO-grade ook in de lift, aldus handelaren tegen Bloomberg. OilPrice merkt op dat Saoedi-Arabië heeft aangegeven te blijven leveren aan diverse raffinaderijen in Noord-Azië. Het land levert haar olie onder lange termijncontracten. Na de productieverlaging verhoogde Aramco haar officiële verkoopprijzen (OSPs) voor de olie die in mei richting Azië gaat. De productieverlaging zou deze prijzen verder kunnen opstuwen, juist op het moment dat de vraag uit Azië opleeft.
China rapporteerde dat de import van ruwe olie in maart met 22,5% is gestegen ten opzichte van een jaar geleden. Het hoogste niveau sinds juni 2020, aangezien raffinage-activiteiten zijn toegenomen door de hogere exportvraag en in anticipatie op een binnenlands economisch herstel.
De totale ruwe olie-importen in het eerste kwartaal stonden op 136,6 miljoen ton, een stijging van 6,7% ten opzichte van dezelfde periode afgelopen jaar. De importen waren in lijn met verwachtingen van hogere raffinage-runs en de onttrekkingen van de productvoorraden na een verhoogde vraag door het opheffen van de COVID-beperkingen eind 2022. Analisten wijzen op een scherpe stijging in de export van geraffineerde producten als reden voor de toename van ruwe olie-importen. De export van geraffineerde producten nam voor maart toe met 35,1% tot 5,5 miljoen ton vergeleken met maart 2022.
Ook de breed geanticipeerde opleving van de kerosine-consumptie in maart door het opheffen van reisbeperkingen speelde een rol. Evenals de goedkope Russische olie als drijvende factor achter China’s importen. De vraag vanuit grote private raffinaderijen zoals Zhejiang Petrochemical en Hengli Petrochemical zou naar verwachting ook stijgen omdat deze producenten op of boven officiële verwerkingscapaciteit opereren om te profiteren van de sterke raffinage-marges.
Voor de eerste keer sinds 2011 heeft een Syrische minister van Buitenlandse Zaken een bezoek gebracht aan Saoedi-Arabië. De minister Faisal Mekdad Prince was uitgenodigd door Prince Faisal bin Farhan. Syrië gaat al jaren gebukt onder zware Amerikaanse sancties. Dit diplomatieke treffen is wederom een klap in het gezicht van Washington, met name de national security state. Dit komt boven op de berichten dat Syrië spoedig terug zal worden gevraagd in de Arab League. Dit nadat het land meer dan tien jaar geleden uit deze groep was gegooid op grond van schending van mensenrechten. De denktanks in Washington D.C., zoals Middle East Institute (MEI), die substantiële financiering ontvangen van Golf monarchieën zoals Saoedi-Arabië en Qatar, zijn niet erg content met deze ontwikkelingen.
Prijs Ruwe olie – Brent juni 2023 ($/barrel) – week cloud candle, log scale
“Data-centers & Small Nuclear Reactors – a match made in heaven?
Elektriciteit
De meeste mensen realiseren zich niet dat grote datacentra 24/7 internetgebruik mogelijk maken. Ze zijn essentieel voor onze samenleving en consumeren enorme hoeveelheden elektriciteit, dag in dag uit.
De levering van elektriciteit aan deze datacentra kan snel een probleem worden. Noord-Virginia, bijvoorbeeld, heeft de grootste concentratie datacentra ter wereld. Techgiganten zoals Amazon, Facebook, Microsoft en Google hebben er $ 126 miljard in geïnvesteerd. De onlesbare honger naar elektriciteit blijft groeien dankzij de stijgende vraag naar cloud computing services. Zonder betrouwbare elektriciteit kunnen cloud providers onvoldoende groeien om het groeipad van de vraag te kunnen bijhouden. Op dit moment zorgen transmissie-bottlenecks voor uitstel in de ontwikkeling van nieuwe datacentra in Noord-Virginia tot in 2026.
Door elektriciteit tekorten en het risico op rolling black-outs hebben Microsoft en Amazon de plannen stopgezet om nieuwe datacentra te bouwen in Dublin, Ierland. Britse officials hebben de bouw van nieuwe huizen in West-Londen tot 2035 gepauzeerd omdat datacentra al de maximale netcapaciteit benutten. De weerstand is niet alleen gericht op de elektriciteitsconsumptie van datacentra. Zorgen over broeikasgassen, watergebruik, geluidsvervuiling en de algemene duurzaamheid van datacentra zorgt lokaal voor tegenstand die bepaalt waar, of zelfs of, de datacentra gebouwd moeten worden.
Google, Amazon, Microsoft en Facebook hebben hierop gereageerd door zwaar te investeren in wind en zonprojecten. Maar wind en zon alleen kunnen het probleem niet oplossen. Deze energiebronnen kunnen niet voorzien in de uptime die datacentra nodig hebben. Door de Europese ‘winddroogte’ van 2021 was er 6 maanden lang 32% minder windproductie in Groot-Brittannië. De behoefte aan continue uptime levert een serieuze, mogelijk onoverkomelijke belemmering voor datacentra als ze alleen op variabele wind en zon leunen.
Het goede nieuws is dat er een oplossing is. Een elektriciteitsbron betrouwbaar genoeg om uptime around-the-clock tegen lage kosten en nul emissie te leveren is een kleine on site nucleaire centrale die zich volledig richt op het leveren van elektriciteit aan het datacentrum. Kleine modulaire reactoren (SMRs) leveren 10 tot 300 MW aan elektriciteit 24/7. Een datacentrum die elektriciteit van een SMR gebruikt zal niet meer hoeven concurreren met lokale gemeenschappen. Er hoeft niet meer gewacht te worden op nieuwe transmissiekabels of op de bouw van elektriciteitscentrales. En geen emissie meer, CO2 neutraal.
Zon emitteert 4x meer CO2 dan SMRs. Dit als de volledige levenscyclus van verschillende elektriciteitsbronnen in beschouwing wordt genomen, van het mijnen, de fabricage tot en met het verwerken van het afval aan het einde van de cyclus. De laatste verschillen van grote, conventionele nucleaire centrales zoals smartphones verschillen van oude, bakelieten telefoons. Conventionele centrales zijn groot en gecompliceerd. Door lastige Amerikaanse en Europese regulering zijn ze kostbaar om te bouwen. Momenteel worden twee units (ieder van 1.117 MW) in de staat Georgia gebouwd die $ 30 miljard gaan kosten. De constructie ligt echter 6 jaar achter op schema. Als ze eindelijk online komen in 2023, zal het 14 jaar geduurd hebben om ze te voltooien. Dit soort kosten en uitstel zijn een risicofactor bij het investeren in grote, conventionele, nucleaire centrales. Grote centrales zijn ook land-intensief. Ze hebben doorgaans ruim 300 hectare nodig. Met toegang tot koelwater, waardoor ze meestal bij een meer, rivier of oceaan gesitueerd moeten zijn. Ook wordt de gebruikte brandstof niet gerecycled.
SMRs zijn eenvoudiger en veel goedkoper om te bouwen. Off-the-shelf componenten en prefabricering in de fabriek brengen de bouwkosten naar beneden tot $ 60 miljoen. SMRs hebben een kleine footprint, nog geen hectare voor de kleinste reactoren. Dat is minder dan 0,5% van het land dat opgeëist wordt door traditionele reactoren. De meeste SMRs hebben geen water nodig om te koelen waardoor ze dus ook niet in de buurt van water gebouwd hoeven worden. Ze kunnen binnen een jaar op locatie of dichtbij worden geïnstalleerd. Ontwikkelaars hoeven ook geen risicokapitaal te alloceren aangezien sommige SMR-bedrijven Power Purchase Agreements (PPAs) aanbieden.
Start-up Oklo is eigenaar van zo’n SMR centrale. De schone elektriciteit wordt 24/7 verkocht tegen kosten, gelijk of onder die van traditionele energiebronnen. De gestroomlijnde, regelgevende benadering en uitgebreide werkervaring met de Amerikaanse Nuclear Regulatory Commission minimaliseert de tijd die nodig is voor het regelen van een operationele vergunning. De verwachte tijdlijn van een getekende PPA tot het leveren van elektriciteit – waaronder vergunning, toestemming en bouw – is 2 tot 3 jaar. Daarbij komt nog dat SMRs ontworpen zijn om gebruikte brandstof te hergebruiken. Hun eigen brandstof, maar ook die van grote nucleaire centrales.
SMRs beloven datacentra waar ze naar op zoek zijn: een betrouwbare, lage-kosten, carbon-free energiebron die uptime levert, de klok rond. Datacentra van elke soort (hyperschaal, colocatie en telecom) kunnen SMRs gebruiken om verzekerd te zijn van de energie-onafhankelijkheid die ze nodig hebben om voorbij de bottlenecks op het net te komen en tegelijkertijd de strijd om energie met lokale gemeenschappen te vermijden.
De hydro en nucleaire productie van Europa daalt en dat leidt tot meer energiesores. De EU heeft mogelijk extra LNG-importen uit Amerika nodig om aan de energievraag te voldoen. Afgelopen jaar stond Europa op de rand van een energie-breakdown toen Russische gasleveranties opdroogden en het grootste deel van Europa zich ging richten op hernieuwbare energie.
Elektriciteit van zon en wind bereikte in Europa een record in 2022. Voor de eerste keer in de geschiedenis produceerden wind en zon samen meer elektriciteit dan aardgasgestookte elektriciteitscentrales. Het belang van deze recordproductie werd echter meer dan tenietgedaan door lagere hydro en nucleaire output. Dit kwam door de enorme droogte het afgelopen jaar in Europa. Belangrijke handelsroutes zoals de Rijn in Duitsland en de Po in Italië werden bedreigd. Ook de hydro productie van elektriciteit stond onder grote druk.
In Spanje werd de elektriciteitsproductie met waterkracht bijna gehalveerd door de droogte. Nucleair presteerde ook niet naar behoren. Frankrijk ondervond de gevolgen van jarenlange onder-investering in onderhoud en dus noodsluitingen van reactoren voor reparatie en onderhoud. De problemen kosten EDF een fors jaarlijks verlies van $ 19 miljard doordat de helft van de reactoren voor maintenance gesloten moest worden. Nucleaire experts zeggen dat de oorzaak gezocht moet worden in de beslissing van Frankrijk zich meer op hernieuwbaar te richten dan op nucleair. Lees verder bij hernieuwbaar.
“In a market with stronger competition from Asia for LNG supply, the current European gas prices may not be enough to continue attracting spot cargoes.”
Aardgas
De prijzen van verder liggende termijncontracten zijn toegenomen in de afgelopen weken. Dit ondanks korte termijn bearishe factoren in Europa en relatief lage aardgasprijzen voor de komende maanden. Dit suggereert dat de markt gespannen blijft over het Europese gasaanbod komende winter. De prijs van de TTF frontmaand, Europa’s benchmark, hangt al weken tussen € 40 en € 45.
De winter is ten einde, het weer is warmer geworden en Europa’s gasbuffers staan op het hoogste niveau aan het einde van de winter sinds een decennium. Het TTF-maandcontract voor december handelde vorige week, na een 9% rally van twee weken, boven € 55. Aanhoudende zorgen over het bijvullen van de Europese voorraden voor volgende winter en onzekerheid over de beschikbaarheid van de nucleaire Franse vloot dragen bij aan de oplopende prijzen nadat er mogelijk te veel risicopremie is uitgelopen vanaf eind augustus 2022.
De gasbuffers in de EU zijn 55% vol, aldus gegevens van Gas Infrastructure Europe. Dat is ruim boven het 5-jaars gemiddelde en de voorraadniveaus aan het eind van de twee voorgaande winters. Het winterseizoen 2022 – 2023 verliep verrassend goed, in tegenstelling tot oorspronkelijke verwachtingen.
De energiecrisis is echter nog niet achter de rug. Europa is not out of the woods yet, ofwel kan nog niet rustig adem halen en een vleugje carbon emitteren. Als de vraag naar LNG in Azië weer toeneemt, met name in China door de heropening van de economie, zal Europa een hogere prijs voor spotaanbod moeten betalen om de concurrentie van de Aziatische markt vóór te zijn. De angst voor een gas crunch materialiseerde gelukkig niet deze winter, waardoor Europese aardgasprijzen sterk omlaag zijn gedreven. Europa moet alleen niet rekenen op nóg een warmer-dan-normale winter en minder concurrentie vanuit Azië in de gasvoorbereiding op de winter van 2023/2024. In een markt met sterkere Aziatische concurrentie voor LNG-aanbod, zijn de huidige gasprijzen niet hoog genoeg om spotvrachten aan te blijven trekken.
Prijs TTF gas leverjaar 2024 (eur/MWh) – week cloud candle, log scale
Steenkool
De door kolen opgewekte elektriciteit is afgelopen jaar gestegen met 1,1%. Dit is in lijn met de gemiddelde groei van het afgelopen decennium. Gegevens van Ember’s Global Electricity Review laten zien dat het groeitempo van nieuwe kolencentrales die geopend worden niet is toegenomen in 2022. Wel werden de minste kolencentrales gesloten sinds 2015. Volgens analisten komt dit omdat landen back-up capaciteit willen houden. Elektriciteitsgegevens van 78 landen werden geanalyseerd die 93% van de wereldwijde elektriciteitsvraag vertegenwoordigt. Onderstaande infographic bevat geschatte veranderingen voor de ontbrekende gegevens.
Prijs ICE Coal leverjaar 2024 (usd/t) – week cloud candle, log scale
“No. I think EV is going to be something you’re going to go to a museum with my kids and be like, wow, that was an evolutionary dead end and we always [waste] trillions of dollars on this. No, I think that there’s no future to EV” – Harris Kupperman, Praetorian Capital Management
Emissierechten
Belegger Harris Kupperman (‘Kuppy’) is van mening dat de huidige focus op carbon iets weg heeft van een cult. Hij stelt dat de meeste beleggers gewoon geld willen verdienen. Dat is goed als het een sociaal doel nastreeft, maar de meeste willen gewoon sparen voor hun pensioen. Kuppy draagt harde feiten aan die milieuactivisten en overheidsdienaars niet in overweging nemen. Dat komt omdat de EV energie vernietigt.
Het gaat om het concept EROI genoemd. Dat is de opbrengst van de energie die erin wordt gestopt. In een EV gaat meer energie dan dat eruit komt. Als gevolg hiervan werkt het alleen als je het subsidieert, volgens de wetten van de thermodynamica. De reden voor EVs is dat deze auto’s bij gebruik emissievrij zijn. Over de hele levenscyclus produceert een EV juist meer carbon omdat er zoveel carbon in moet gaan. Kupperman zegt dat consumenten zonder overheidssubsidies het bij auto’s met een internal combustion engine (ICE) houden. “If carbon is the thing you’re caring about, you’re caring about the total cost of using the car or the energy in versus energy out. Almost any component you look at, you’re better off just having an internal combustion engine. And those engines have actually gotten very efficient over the last couple of years.”
Kuppy wijst op de degradatie van lithium ion batterijen. De batterij heeft een groot aandeel in de totale kosten van een auto. Als een EV 5 tot 6 jaar oud is en je moet 30-40% van de oorspronkelijke kosten gaan vervangen, realiseren mensen zich dat de lifetime kosten van een EV astronomisch hoog zijn.
Wat ESG betreft, is het slechts een belasting op de mensheid, aldus Kupperman. “And that’s a real detriment to 6 billion people that want a better standard of living if they can’t afford the things to pull them up out of poverty, effectively.” Kupperman denkt dat de vraag naar energie niet te stoppen is. De overheid zal de problemen alleen maar verergeren. “Yeah, they’re probably going to try excess profits taxes. They’re probably going to try export bans, and price caps, and all sorts of other things. And the net result is that guys will take their dividends and go to the beach. They’re not going to drill for oil. No, I think it’s almost inevitable that the government will take a problem and turn it into a crisis.”
Prijs Emissierechten – Dec-23 contract EEX (eur/t) – week cloud candle, log scale
Well, I think we’re nearing peak ESG, which is probably a good thing, honestly.”
Hernieuwbaar
Ondanks de tegenvallers van nucleair en hydro energie in 2022, schreef PV Magazine een opbeurend artikel over hoe wind en zon de lagere output van hydro en nucleaire centrales hebben kunnen compenseren. Volgens het artikel was het aandeel van zon en wind 24% in de elektriciteitsproductie in Europa tussen maart en september 2022. De output van hydro en nucleair daalde daarentegen met respectievelijk 21% en 19%.
Dit jaar liggen de zaken anders. Gavin Maguire van Reuters zegt dat de daling van hydro en nucleaire output dit jaar groter zal zijn dan de recordproductie van zon en wind. De wind- en zoncapaciteit in Europa werd vorig jaar met 9% uitgebreid tot 57,29 GW, een recordhoogtepunt. De problemen in hydro en nucleair trok de totale elektriciteitsproductie lager in 2022 en doet dat nog steeds. In het eerste kwartaal was de Europese productie 1.213 terra wattuur. Dat was 6,4% minder dan de output in Q1 2022, aldus Ember. Volgens Maguire is dit niet alarmerend an sich.
Vorig jaar deze tijd kwam Europa uit de lockdowns waardoor de vraag sterk toenam. De situatie zou later dit jaar wel problematisch kunnen worden als de bedrijfsactiviteiten op het continent gaan toenemen na de energie malaise van afgelopen jaar. Een groot deel van gas uit Rusland is niet meer beschikbaar.
Nucleaire elektriciteit uit Frankrijk biedt hoop, maar het zal een tijd duren voordat deze productie hersteld is. Op dit moment produceren Franse nucleaire centrales 17,5% minder dan de gemiddelde output in 2020 en 2021. Vorig jaar was dat nog 23%. Er is dus vooruitgang en dat is een positief teken. Hydro is lastiger omdat, alhoewel in mindere mate dan wind en zon, hydro afhankelijk is van het weer.
Europa’s milde winter bracht minder sneeuw dan gebruikelijk. Een herhaling van de droogte van vorig jaar kan niet geheel worden uitgesloten. Dit betekent dat Europa veel meer LNG moet importeren van haar nieuwe leverancier, Amerika. Er zijn zorgen dat de EU te veel LNG-import infrastructuur bouwt die spoedig stranded assets zouden kunnen worden. Maar nu lijken deze asset van vitaal belang voor de energy survival van het continent.
COMCAM – analyse op maat
Onze analyse geeft op hoofdlijnen een aantal ontwikkelingen aan die impact hebben op de energieprijzen. Een uitgebreidere analyse bieden we aan als losse dienst. Zo blijft u op de hoogte van alle relevante trends en ontwikkelingen in energie inkoop, de verwachte prijsontwikkelingen tot 3 jaar vooruit en alle relevante marktontwikkelingen op de energiebeurzen en wet- en regelgeving.
Op deze analyse rust auteursrecht van COMCAM. Teksten mogen niet worden overgenomen, gekopieerd, openbaar mogen worden gemaakt of verveelvoudigd worden, zonder expliciete toestemming van COMCAM. Ook bij citaten of gedeeltelijke overnames is dit niet toegestaan.
Volg ons op LinkedIn om op de hoogte te blijven van wat er speelt in de energiemarkt, de energietransitie & verduurzaming.