Ik heb een:

Miljoenennota 2023

‘Klimaatverandering is dé uitdaging van onze generatie’, erkent het kabinet in de Miljoenennota 2023. Nederland wil klimaatneutraal en circulair worden in 2050. Daarom wordt het CO2-reductiedoel voor 2030 in de Klimaatwet aangescherpt van 49% tot een vermindering van 55% procent, in lijn met het coalitieakkoord. Bij de uitwerking van het klimaatbeleid wil het kabinet zich echter richten op een reductie van 60%, ‘zodat ook bij tegenvallers de 55% niet in het geding komt’.

De volgende klimaat en energiezaken worden toegelicht:

 

Klimaatfonds 35 miljard

Om het aangescherpte doel te bereiken heeft het kabinet een Klimaatfonds opgezet van 35 miljard euro voor de komende tien jaar. Het kabinet werkt momenteel aan een wet waarin de spelregels van dit fonds staan. Er wordt in ieder geval op korte termijn 4 miljard euro vrijgemaakt voor ‘urgente projecten’, zoals het stimuleren van wind op zee (180 miljoen) en waterstof (145 miljoen).

Subsidie

Het kabinet reserveert 529 miljoen euro om ervoor te zorgen dat de uitvoering van het klimaat op tempo blijft. Met dat geld worden bijvoorbeeld decentrale overheden ondersteund die de plannen moeten gaan uitvoeren.

Het budget van de ISDE-regeling wordt komend kalenderjaar met 60 miljoen euro verhoogd. In 2023 is er daarmee 288 miljoen euro subsidie beschikbaar voor isolatie, warmtepompen en zonneboilers.

Verder beschrijft de Miljoenennota hoe het Rijk meer wil inzetten op ‘normerende afspraken’. Duidelijke spelregels verminderen de noodzaak van subsidies, redeneert de staat. Daarom worden de subsidies met 880 miljoen euro verlaagd. Wat de normerende afspraken precies inhouden blijft nog onduidelijk.

Duurzame mobiliteit

Voor de vergroening van personenvervoer wordt 265 miljoen euro vrijgemaakt tot en met 2030. Geld uit het Klimaatfonds wordt daarbij beschikbaar gesteld voor investeringen in de infrastructuur zoals laadpalen.

Gebouwde omgeving

De verduurzaming van de gebouwde omgeving is in de eerste plaats gericht op isolatie. Met het Nationaal Isolatieprogramma richt het kabinet zich het isoleren van 2,5 miljoen woningen tot en met 2030 en het vervangen van oude cv-ketels door alternatieven, zoals hybride warmtepompen. Ook gaat het kabinet kwetsbare huishoudens ondersteunen die hun woning willen verduurzamen waardoor ze energie kunnen besparen. In 2023 en 2024 wordt hiervoor 300 miljoen beschikbaar gesteld in het Nationaal Isolatieprogramma

Energielasten

Het kabinet onderzoekt de mogelijkheden voor een subsidieregeling voor energie-intensieve bedrijven. De gesprekken hierover met het midden- en kleinbedrijf en de energiebedrijven worden op dit moment gevoerd. Dit moet in november duidelijkheid opleveren. Deze regeling zal niet gelden voor de grote energie-intensieve industrie, zoals de chemie en kunstmest-, staal- en aluminiumfabrieken.

Het kabinet stelt budget beschikbaar om kwetsbare huishoudens een energietoeslag uit te keren. Hiervoor wordt 1,4 miljard gereserveerd waarbij het kabinet uitgaat van € 1.300 per huishouden.

Het kabinet wil met een prijsplafond maximale prijzen per kuub gas en per kilowattuur vaststellen voor huishoudens.

Er moeten nog veel details van het pakket worden ingevuld, door overheid en energieleveranciers. Zo is de door het kabinet genoemde invulling van het prijsplafond (dat per 1 januari 2023 wordt ingevoerd) en het bijbehorende volume nog niet definitief. Dat betekent dat wij nu niets kunnen zeggen over de gevolgen voor huishoudens en de energieleveranciers. Individuele energieleveranciers kunnen dus nog geen vragen beantwoorden over wat de exacte gevolgen zijn voor de energierekening van huishoudens. Naar verwachting is er in de loop van oktober meer duidelijk, en wellicht voor sommige onderdelen van het pakket later in het jaar. Dit is onder andere afhankelijk van de verdere uitwerking van de ministeries van EZK, SZW en Financiën en het besluit dat de energieministers naar verwachting eind september nemen over de prijsmaatregelen die de Europese Commissie heeft voorgesteld.

Belastingen

Het kabinet wil met belastingen activiteiten beprijzen die milieuvervuiling en klimaatverandering veroorzaken. Zo gaat in 2023 de vliegbelasting omhoog en worden belastingen van 2024 geleidelijk verschoven van elektriciteit naar gas.

Het kabinet scherpt de CO2-heffing voor de industrie aan. Deze heffing zorgt ervoor dat de industrie een minimumprijs betaalt voor vermijdbare uitstoot van CO2. Eerder was dit tarief € 128 euro per ton CO2 in 2030. Het PBL adviseerde eerder dit jaar dat waarschijnlijk een tarief van € 175 per ton in 2030 nodig is om het nieuwe reductiedoel van 55% te halen.

Bron: Change, RVO en NOS